Jharkhand Board Class 6TH Sanskrit Notes | संस्कृत वर्णाः
JAC Board Solution For Class 6TH Sanskrit Chapter 1
अभ्यासः
अ अश्वः = घोड़ा
आ आम्रम् = आम
इ इक्षुः = गन्ना/ईख
ई ईषीका = ईंट
उ उलूकः = उल्लू
ऊ ऊर्णम् = ऊन
ऋ ऋषिः = ऋषि
ए एला = इलायची
ऐ ऐडकाः = भेड़
ओ ओष्ठौ = दो होंठ
औ औषधम् = दवा
क ― कमलम् = कमल
ख ― खगः = चिड़ियाँ
ग ― गजः = हाथी
घ ― घट: = घड़ा
च ― चमस: = चम्मच
छ ― छत्रम् = छाता
ज ― जलधरः = बादल
झ ― झषः = मछली
ट ― टङगः = कुल्हाड़ी
ठ ― ठक्कुरः = ईश्वर
ड ― डमरू = डमरू (एक वाद्य)
ढ ― ढोल: = ढोल (एक वाद्य)
त ― तरु: = पेड़
थ ― थ: = पहाड़
द ― दण्ड: = लाठी
ध ― धेनुः = गाय
न ― नृपः = राजा
प ― पत्रम् = पत्ता
फ ― फलम् = फल
ब ― बकः = बगुला
भ ― भल्लूकः = भालू
म ― मयूरः = मोर
य ― यज्ञः = यज्ञ
र ― रज्जुः = रस्सी
ल ― लशुनम् = लहसुन
व ― वसनम् = वस्त्र
श ― शशक: = खरगोश
ष ― षटपद: = भौंरा
स ― सर्पः = साँप
ह ― हस्तः = हाथ
2. एतानि पदानि स्थानीयभाषायां लिखत―
अश्वः .........…….......
उलूक: .........…….......
ऐडकः .........…….......
खगः .........…….......
गजः .........…….......
जलधरः .........…….......
झषः .........…….......
धेनुः .........…….......
बकः .........…….......
भल्लूकः .........…….......
उत्तर― अश्वः घोड़ा
उलूकः उल्लू
ऐडकः भेंड
खगः पक्षी
गजः हाथी
जलधरः बादल
झषः मछली
धेनुः गाय
बकः बगुला
भल्लूकः भालू
3. चित्राणि दृष्ट्वा उचितपदानि मेलयत―
"अ"
"आ"
4. अधोलिखितानि चित्राणि दृष्ट्वा मञ्जूषातः उचितं पदं चित्वा
चित्राणां सम्मुखे लिखत―
चमस: लेखनी घट:
दीपकः कन्दुकम् घटिका
5. अधोलिखितान् वर्णान् आधृत्य संस्कृतपदानि लिखत―
(क) म
(ख) अ
(ग) क
(घ) आ
(ङ) ग
उत्तर― (क) मकरः (ख) अजगरः
(ग) कमलम् (घ) आम्रम् (ङ) गजः
6. चित्राणि दृष्ट्वा पदानि लिखत―
उत्तर― (क) अश्वः
(ख) गजः
(ग) वानरः
(घ) भल्लूकः
(ङ) काक:
7. रिक्तस्थानं पूरयत―
(क) क...........लम् (म/ट)
(ख) मार्जा .............. (ची/ री)
(ग) .............पोतः (क/च)
(घ) को ........... ल (कि / नि)
(ङ) ............. ल्लूकः (भ / मि)
उत्तर― (क) म (ख) री
(ग) क (घ) कि (ङ) भ
■■